تاثیر رویارویی نظامی بر استقلال کردستان !

ابتدا باید در مورد دلایل عدم حمایت امریکا و به طور کلی غرب از رفراندوم استقلال کردستان صحبت کنیم . عدم حمایتی که مقامات اقلیم کردستان را متعجب ساخت !

امریکا پس از حمله عراق به کویت در اقلیم کردستان منطقه ی پرواز ممنوع اعلام کرد و در سال 2003 رسماً نظامی فدرالی در عراق را پایه ریزی کرد . از آن زمان اقلیم کردستان به متحد غرب و به خصوص آمریکا بدل شد .

نزدیکی کشورهای غربی و امریکا به اقلیم کردستان مقامات اقلیم را به آینده خوشبین کرد . با این حال امریکا در موضوع رفراندوم موضع مخالف گرفت .

به طور کلی می توان گفت از دید مقامات امریکا استقلال کردستان در قیاس با نظام فدرالی فعلی دستاوردی برای منافع امریکا نخواهد داشت . حتی میتواند منافع امریکا را نیز به خطر بی اندازد . امریکا هرانچه که از اقلیم کردستان می خواهد در نظام فدرالی برایش قابل دسترس است . اما استقلال کردستان می تواند تعادل فرقه ای در عراق را به سود شیعیان برهم بزند .

در حال حاضر اعراب شیعه ، سنی و کردها توانسته اند تعادل سیستم کشور را بر قرار نمایند اما با خارج شدن یکی از آنها از این سیستم عملا وزن شیعیان به صورت بی سابقه ای افزایش پیدا خواهد کرد و این تغییر قدرت در عراق می تواند نفوذ ایران را به شدت در عراق تقویت کند . امریکا از اینکه عراق تا این حد در اختیار شیعیان باشد ناخشنود و متضرر می شود . از این رو تا جایی که بتواند سعی میکند کردها را در عراق نگه دارد . امریکایی ها حاضر نیستند به خاطر استقلالی که چیزی بر منافع امریکا اضافه نخواهد کرد ریسک رویارویی نظامی و هزینه های ان را بپردازد . چراکه به خوبی از حساسیت های همسایگان اقلیم با خبر است و نمی خواهد تنشی که ترکیه بر سر کردهای سوریه با امریکا ایجاد کرده است در عراق نیز دو چندان شود و اوضاع خاورمیانه را بیش از پیش پیچیده کند  . با این حال ماندن کردها در چهارچوب عراق  کم هزینه ترین گزینه برای امریکاست هم اینکه تعادل عراق به سود ایران برهم نخواهد خورد .

اما اگر حمله ی نظامی از سوی دولت عراق و یا کشورهایی نظیر ایران و ترکیه اتفاق بیوفتد چه سنارویی محتمل است ؟

به اعتقاد من بر عکس دیدگاه هایی که مطرح می شود این رویارویی را به سود کردها می دانم . تهاجم دولت عراق یا کشور های منطقه به اقلیم کردستان به معنی نه گفتن به تمام مدل های دموکراسی مورد حمایت غرب است و در این شرایط مقامات اقلیم توپ را به زمین حکومت عراق خواهند انداخت و برد بین المللی خواست خود را مشروعیت می بخشند . از طرفی این رویارویی کشور را به سوی مرحله بدون بازگشت سوق میدهد و چه بسا شورای امنیت سازمان ملل نیز مداخله نماید.

اما امریکا و کشور های غربی در چنین سناریویی کاملا تمامی منافعشان به خطر خواهد افتاد و باید میان حفظ منافع که در گرو حمایت از کردستان است و از بین رفتن تمامی پایگاه های استراتژیک خود در منطقه دست به انتخابی دشوار بزنند .

به نظر نمی رسد امریکایی ها به راحتی اجازه ی تهاجمی گسترده را علیه اقلیم کردستان بدهند و یقیناً فضا برای استقلال کردها مهیا تر می شود .

فراموش نکنیم کردها همواره در پس تمامی جنگهایی که گریبان گیرشان بوده امتیازات غیر قابل بازگشتی بدست اورده اند . به طور مثال تهاجم صدام حسین به کردها باعث به وجود امدن منطقه پرواز ممنوع شد . پس از آن فدرالیزم بدست آمد . در تهاجم داعش به کردستان کردها مناطق مورد مناقشه را پس گرفتند و به قلمرو کردستان افزودند در کردستان سوریه تهاجم جبهه النصره و داعش باعث شد کردها که یک دهم خاک کردستان سوریه را در اختیار داشتند این قلمرو را به یک چهارم برسانند .

با این اوصاف هرگز کردها از جنگ ضرر استراتژیک ندیده اند و همواره بر منافع بلندمدتشان افزوده شده است .

در این شرایط گمان میکنم تا زمانی که تهدید نظامی علیه کردستان و منافع دولت های غربی وجود نداشته باشد غربی ها تمایلی به استقلال کردستان نخواهند داشت . به نظر می رسد کردها برای تغییر دادن مناسبات و حمایت های غرب از استقلالشان نیازمند چنین سناریویی هستند .